موثرترین دارو برای درمان حملات پانیک

موثرترین دارو برای درمان حملات پانیک چیست؟ از داروهای مختلفی مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، بنزودیازپین‌ها، مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) و  مسدود کننده‌های بتا برای درمان حملات پانیک استفاده می‌شود. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRIs) با افزایش سطح سروتونین در مغز، به تنظیم خلق و خو کمک کرده و اضطراب را بهبود می‌بخشند، بنزودیازپین‌ها با اثر آرامبخشی و ضد اضطرابی خود موثرند و مسدودکننده‌های بتا به کاهش علائم فیزیکی حملات پانیک کمک می‌کنند. اگر دچار حملات پانیک هستید و باید داروی تجویز شده توسط روانپزشک خود را مصرف کنید، بهتر است با کارکرد و اثر آن‌ها در درمان پانیک آشنا شوید.

معرفی دارو برای درمان حملات پانیک

با توجه به تشخیص روانپزشک از داروهای مختلفی برای درمان حملات پانیک استفاده می‌شود که در متن زیر به بیان آن‌ها می‌پردازیم.

مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)

مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) در واقع دسته‌ای از داروهای ضدافسردگی هستند که معمولا در درمان حملات پانیک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از مثال‌های SSRIs شامل سرترالین (زولوفت)، فلوکستین (پروزاک) و اسیتالوپرام (لکساپرو) است.

SSRIs (مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین) از طریق اثرگذاری بر فعالیت بازجذب سروتونین در مغز عمل می‌کنند. سروتونین یک نوروترانسمیتر است که در مغز و سیستم عصبی مرکزی وظایف متعددی از جمله تنظیم خلق و خو، خواب، اضطراب و… دارد. در عملکرد طبیعی، سروتونین به عنوان یک پیام‌رسان عصبی میان سلول‌های عصبی عمل می‌کند و در انتقال اطلاعات عصبی نقش دارد.

در شرایط عادی، پس از انتقال پیام عصبی، سروتونین به طور طبیعی از فضای بین سلولی به سلول عصبی مرجع بازجذب می‌شود تا متعادل شود. اما در برخی از شرایط مانند افسردگی و اضطراب، فعالیت بازجذب سروتونین بیش از حد معمول می‌شود و سطح سروتونین در فضای بین سلولی کاهش می‌یابد. این می‌تواند منجر به اختلالات خلقی و روانی شود.

 SSRIs با اثرگذاری بر فعالیت بازجذب سروتونین، جلوی بازجذب زیاد سروتونین را می‌گیرد، به طوری که سطح سروتونین در فضای بین سلولی افزایش می‌یابد. این افزایش سروتونین می‌تواند به تنظیم خلق و خو، کاهش اضطراب و بهبود وضعیت روحی کمک کند. با اینکه دقیقا چگونگی تاثیر SSRIs بر حملات پانیک هنوز به طور دقیق مشخص نشده است، اما فرضیه مورد قبول بر این است که افزایش سطح سروتونین به کاهش نشانه‌های اضطراب و حملات پانیک مرتبط با آن کمک می‌کند.

 SSRIs برای کاهش فوری علائم یک حمله پانیک استفاده نمی‌شوند، بلکه به عنوان یک روش درمان بلندمدت برای جلوگیری یا کاهش فراوانی و شدت حملات پانیک استفاده می‌گردند. تاثیرات درمانی کامل SSRIs ممکن است تا چند هفته به طول بیانجامد.

بیشتر بخوانید: حمله پانیک

 بنزودیازپین‌ها

بنزودیازپین‌ها (Benzodiazepines) دسته‌ای از داروهای ضد اضطراب و آرام‌بخش هستند که معمولا برای تسکین سریع علائم حمله پانیک استفاده می‌شوند. این داروها با افزایش اثرات گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA)، یک نوروترانسمیتر مهم در سیستم عصبی مرکزی، کار می‌کنند.

GABA یک ماده شیمیایی طبیعی است که در مغز و سیستم عصبی مرکزی وظایف مهمی از جمله کاهش فعالیت عصبی و اضطراب را دارد. بنزودیازپین‌ها با اثرگذاری بر مغز و افزایش اثرات GABA، تاثیر آرام‌بخش و ضد اضطرابی را به ارمغان می‌آورند. این باعث کاهش اضطراب، رهایی از تنش و تسکین سریع علائم حمله پانیک می‌شود.

بنزودیازپین‌ها از طریق ارتباط با گیرنده‌های GABA در مغز عمل می‌کنند و تاثیرات آرام‌بخش و ضد اضطرابی را ایجاد می‌کنند. برخی از نمونه‌های بنزودیازپین‌ها شامل آلپرازولام، لورازپام و کلونازپام است. با این حال، بنزودیازپین‌ها معمولا برای استفاده کوتاه مدت تجویز می‌شوند. (به دلیل احتمال بروز علائم وابستگی و ترک در صورت استفاده بلندمدت). بنابراین، پزشکان تلاش می‌کنند این داروها را در مدت زمان کوتاه و به حداقل ممکن تجویز کنند، به خصوص در مواردی که حملات پانیک به شدت زیاد و تکراری باشند.

در صورت استفاده از بنزودیازپین‌ها، مهم است که دستورات پزشک را رعایت کنید و در مورد هرگونه عوارض جانبی بنزودیازپین‌ها به وی اطلاع دهید. بنزودیازپین‌ها با اثرگذاری بر گیرنده‌های GABA در مغز، فعالیت مهاری عصبی را افزایش می‌دهند و تاثیر آرام‌بخش، ضد اضطراب و خواب‌آور را ایجاد می‌کنند. این داروها معمولا برای تسکین سریع علائم حمله پانیک استفاده می‌شوند و می‌توانند به طور موقتی علائم حمله پانیک را تسکین دهند.

بیشتر بخوانید: درمان اضطراب

 مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs)

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRIs) دسته‌ای از داروهای ضدافسردگی هستند که برای درمان حملات پانیک نیز استفاده می‌شوند . SNRI‌ها با افزایش سطح سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز که در تنظیم خلق و خو و اضطراب نقش دارند، عمل می‌کنند.

سروتونین و نوراپی‌نفرین دو نوروترانسمیتر مهم هستند که در مغز و سیستم عصبی مرکزی وظایف مختلفی از جمله کنترل خلق و خو، اضطراب، و استرس را دارند .SNRI‌ها با مهار مجدد بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین، سطح این نوروترانسمیترها را در فضای میان سلولی افزایش می‌دهند. این افزایش سبب تقویت و اصلاح کنترل خلق و خو و کاهش اضطراب می‌شود.

مهمترین نمونه‌های SNRI‌ها ونلافاکسین و دولوکستین هستند. این داروها معمولا برای درمان افسردگی، اختلال اضطراب عمومی و اختلالات دیگر مرتبط با نواحی مختلف مغز و سیستم عصبی مرکزی استفاده می‌شوند.

بیشتر بخوانید: افسردگی

 مسدود کننده‌های بتا

مسدودکننده‌های بتا (بتابلوکرها) مانند پروپرانولول، یک نوع دارو هستند که عمدتا برای درمان فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی استفاده می‌شوند. از این داروها برای کمک به کنترل علائم فیزیکی حملات پانیک نیز استفاده می‌شود.

در حملات پانیک، فعالیت سیستم عصبی اتونوم، که مسئول کنترل واکنش‌های فیزیولوژیک مانند ضربان قلب سریع، لرزش و تعریق است، به طور نامنظم افزایش می‌یابد. این فعالیت از طریق آدرنالین (هورمون استرس) ایجاد می‌شود که به عنوان ماده‌ای شیمیایی در سیستم عصبی مرکزی و عملکرد قلب و عروق وجود دارد.

مسدودکننده‌های بتا با مسدود کردن گیرنده‌های بتا در سلول‌های قلب و عروق خونی عمل می‌کنند. این داروها با مسدود کردن اثرات آدرنالین، باعث کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون و کنترل علائم فیزیکی حملات پانیک می‌شوند. بنابراین، مسدودکننده‌های بتا می‌توانند به کاهش علائم اضطراب کمک کنند.

نکته مهم: توجه به این نکته مهم است که دارو معمولا با سایر اشکال درمان حملات پانیک، مانند درمان (به عنوان مثال، درمان شناختی-رفتاری) و اصلاح شیوه زندگی (مانند تکنیک های مدیریت استرس، ورزش منظم و خواب کافی) ترکیب می‌شود.

نتیجه‌گیری

از چه دارویی برای درمان حملات پانیک استفاده می‌شود؟ در این نوشته، در خصوص انواع داروهایی که برای درمان حمله‌های پانیک استفاده می‌شود صحبت کردیم. از جمله این داروها می‌توان به مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، بنزودیازپین‌ها، مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) و  مسدود کننده‌های بتا اشاره کرد. هر کدام از این داروها با توجه به تشخیص روانپزشک و وضعیت شما تجویز می‌شود.