وابستگی عاطفی و انواع آن

وابستگی در روابط عاطفی حالتی است که در درجات بالا به آن اسیر شدن نیز می گویند یعنی فرد خود را به اندازه ای به دیگری وابسته می داند که با تمام عزت نفسی که دارد خود را بدون پارتنر خود تنها و حقیر می داند و احساس نا امیدی می کند. این افراد چنان به طرف مقابل وابسته اند که به اعتیاد تبدیل شده است و معمولا آن را عشق می نامند که بیرون آمدن از چنین روابطی بسیار دشوار است. وابستگی عاطفی باعث می شود زندگی ما مختل شود و دچار عدم تعادل در زندگی شویم.

آیا برای شما هم اتفاق افتاده است که خود را چنان وابسته ی چیزی یا کسی بدانید که ترک آن برایتان بسیار دشوار باشد و حتی زمانی که به ترک آن فکر می کنید احساس ترس داشته باشید؟

با ما در این مقاله همراه باشید تا به بررسی وابستگی عاطفی و انواع بردازیم.

علت وابستگی عاطفی

یکی از دلایل وابستگی شکست هایی است که فرد در زندگی تجربه می کند. بسیاری از ما تصور می کنیم از پس کار ها و زندگیمان به تنهایی بر نمی آییم و دائما احساس نیاز به دیگران داریم. این حس معمولا از کودکی ایجاد می شود و فرد را به این سو می برد. این موضوع در کودکی شکل می گیرد و معمولا افرادی دچار می شوند که والدینشان آن ها را بسیار حمایت می کنند و اجازه نمی دهند کاری را به تنهایی انجام دهند.

این افراد در بزرگسالی خود را وابسته به دیگران می دانند و تصور می کنند برای هر کاری لازم است به آن ها کمک شود و به تنهایی از پس زندگی بر نمی آیند. معمولا این افراد نسبت به رفتار های اطرافیان بسیار حساس هستند.

انواع وابستگی عاطفی

وابستگی در هر حالت بد نمی باشد و در صورتی که کنترل شده باشد می تواند برای فرد خوب باشد، در ادامه انواع وابستگی را بیان خواهیم کرد:

وابستگی سالم عاطفی

در این نوع از وابستگی فرد زمانی که نیاز است از دیگران کمک می خواهد و زمانی که در رابطه عاطفی قرار می گیرد تعادل را در احساساتی مانند عشق، امنیت و اعتماد حفظ می کند. در اینگونه روابط افراد برای یکدیگر ارزش قائل اند و در عین حال که به یکدیگر توجه کافی دارند نیاز های خود را نیز به طور کامل مورد توجه قرار می دهند و هرگز خود را فراموش نمی کنند.

ویژگی های وابستگی سالم

1. در این گونه روابط اعتماد و اطمینان از پایبند بودن بسیار موج می زند و فرد در رابطه احساس امنیت دارد.
2. هیجانات عاطفی میان زوجین معقول است.
3. وجود درک و فهم در دو طرف
4. احساس شایستگی و وجود اعتماد بنفس در طرفین وجود دارد.

بیشتر بخوانید=> افسردگی و علائم آن

 وابستگی ناسالم عاطفی

در این نوع از وابستگی فرد دائما در تلاش است پارتنر خود را تحت سلطه و کنترل خود قرار دهد و به علت ترس از دست دادن که در او وجود دارد حاظر است هر گونه تحقیر و کوچک شدنی را تحمل کند.

علائم وابستگی نا سالم

بسیاری از افراد به گونه ای به پارتنر خود وابسته هستند که نبود او را با مرگ خود برابر می دانند. این نوع از وابستگی عاطفی بیمار گونه می باشد، در این گونه از روابط ممکن است فرد بسیار مورد آزار و اذیت باشد یا حتی به میزان زیادی ناراحت شود اما نمی تواند خود را نجات دهد.

این افراد معمولا مسئولیت ها و تصمیم های خود را به دیگران واگذار می کنند و از تنهایی وحشت دارند. فرد وابسته نمی تواند از رابطه ی ناسالم بیرون بیاید و هر چیز بدی را برای حفظ رابطه تحمل می کند.

افراد وابسته معمولا پس از اینکه به اجبار از یک رابطه بیرون می آیند خود را بسیار غمگین و تنها می دانند و احساس افسردگی می کنند راه حلشان هم اتکا به فرد جدیدی است که آن ها را حمایت می کند و همین موضوع معمولا سبب ورود به روابط اشتباه می شود.

عوارض وابستگی عاطفی ناسالم

1. ترس از تنها ماندن یا عدم علاقه دیگران به وی همیشه با فرد است و او را به روابط به درد نخور می کشاند.
2. احساس غم و اندوه
3. پایین امدن اعتماد بنفس و ترس از طرد شدن، تنهایی و احساس نداشتن امنیت
4. زندگی برای دیگران و گذشتن از خود در مقابل اطرافیان برای دوست داشته شدن
5. گدایی کردن توجه و انتظار تایید شدن از سوی دیگران در هر کاری
6. از درخواست کردن حق خود امتناع می کند و در جمع نظر خود را نمی گوید.
7. به دیگران محبت زیادی می کند تا او را ترک نکنند.
8. نمی توانند نه بگویند و در رابطه برای هر چیزی خود را مقصر می دانن حتی در شرایط اشتباه.

از بین بردن وابستگی ناسالم

برای این کار راهکار هایی ارائه شده است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت:

شناخت وابستگی ناسالم عاطفی: اولین کار این ایت که به وجود وابستگی پی ببریم و سپس در صدد رفع ترس های خود بر آییم و خود را قوی کنیم. این کار سبب می شود خود ر دوست داشته باشیم و برای نجات خود تلاش کنیم.

شناخت دلایل وابستگی: هر چیزی را که سبب خشمگینی و از دست دادن کنترل خودتان می شود را روی کاغذ بنویسید. این کار سبب می شود عوامل ناراحت کننده کمتر روی شما فشار وارد کنند و ذهن شما آزاد می شود.

بالا بردن عزت نفس خود: معمولا افرادی که در آن ها شاهد وابستگی عاطفی بیش از حد هستیم از عزت نفس پایین برخوردارند. برای تقویت عزت نفس کافی است به خودتان توجه کنید و نه گفتن را یاد بگیرید. به خواسته های خود توجه کنید و از خود تصویر مثبت داشته باشید.

اختصاص دادن وقت به خود: تنهایی را لذت بخش بدانید و در تنهایی کار هایی را که باعث لذت بردن و آرامش روح و روان است انجام دهید. مثلا کتاب خواندن، گوش دادن به موسیقی، کمک به دیگران و یادگیری چیز های جدید که شما را خوشنود می کند.

صرف نظر از تایید شدن: دائما به فکر تایید دیگران نباشید و گاهی نه بگویید. لازم نیست همه کارهایتان را مورد تایید قرار دهند زیرا این غیر طبیعی است پس سعی کنید بدون ترس از دست دادن نظر خود را بیان کنید.

 غلبه بر احساس گناه: معمولا فرد زمانی که اتفاق بدی می افتد به دنبال دلیل است و خود را در نهایت مقصر می داند. احساس گناه سبب می شود فرد در خود خطا های کذب پیدا کند و احساس گناه او بیشتر شود و خود را سرزنش کند.

الگوبرداری از افراد موفق: اگر در اطرافیان شما کسانی هستند که مانند شما بوده اند و حالا توانسته اند بر این حس وابستگی عاطفی غلبه کنند شما نیز می توانید این کار را انجام دهید و کافی است بخواهید. در این صورت می توانید اعتماد بنفس و شادمانی را به زندگی خود بازگردانید.

توجه به خود: نیاز های خود را ارجع بدانید و به آن ها توجه زیادی کنید در بیشتر افراد وابسته شاهد این هستیم که فرد نیاز ها و چیز های مهم خود را نا دیده می گیرد و به دیگران بیشتر از خود توجه می کند.

درمان وابستگی عاطفی

ممکن است با راهکار های پیشنهاد شده بتوانید خود را از این تله رها کنید اما معمولا لازم است برای این کار به مشاور مراجعه کنید. بهترین روانپزشک در این راه می تواند به میزان زیادی شما را در این راه یاری کند. مشاور با بررسی میزان وابستگی فرد به او تمرین هایی می دهد که سبب اعتماد بنفس می شود و فرد را قوی می کند و این توانایی را می دهد که اگر فرد در یک رابطه مضر است بتواند از آن بیرون بیاید. معمولا یکی از مراحل زوج درمانی، درمان وابستگی های نا سالم است.

نتیجه گیری

یکی از راه های حفظ رابطه عاطفی رهایی از وابستگی نا سالم است که برای درمان آن نیاز است به مشاوره مراجعه کنیم زیرا وابستگی نا سالم بسیار مخرب بوده و هم احساسات خودمان را خدشه دار می کند و هم طرف مقابل را از ما دور می کند.