استرس پس از سانحه و علائم آن

PTSD یا اختلال استرس پس از سانحه، مجموعه‌ای از واکنش‌هایی است که می‌تواند پس از گذراندن یک رویداد آسیب‌ زا رخ دهد. شانس ابتلا به PTSD بستگی به نوع رویداد تجربه شده دارد، افراد زیادی وجود دارد که از PTSD رنج می برند. این اختلال امکان دارد در افرادی رخ دهد که یک رویداد آسیب زا مانند یک بلای طبیعی، یک حادثه جدی، یک اقدام تروریستی، جنگ، مبارزه، یا تجاوز جنسی را تجربه کرده یا شاهد آن بوده‌اند و یا حتی به مرگ تهدید شده‌اند.

PTSD در گذشته با نام های زیادی مانند شوک شلیک در سال های جنگ جهانی اول و خستگی رزمی پس از جنگ جهانی دوم شناخته می شد. اما PTSD تنها برای کهنه سربازان جنگ اتفاق نمی افتد. PTSD می تواند در همه افراد، از هر قومیت، ملیت یا فرهنگی و در هر سنی رخ دهد. این اختلال هر ساله تقریباً 3.5 درصد از بزرگسالان ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین تخمین زده می شود که از هر 11 نفر یک نفر در طول زندگی خود به PTSD مبتلا می شود زنان نسبت به مردان دو برابر در معرض ابتلا به PTSD هستند.

فوبیا چیست و انواع فوبیا را بشناسید

منظور از استرس پس از سانحه چیست؟

افراد مبتلا به PTSD افکار و همینطور احساسات شدید و آزاردهنده مرتبط با تجربه خود را دارند. این افکار و احساسات مدت ها پس از پایان رویداد آسیب زا در آن ها باقی می ماند. این افراد ممکن است احساس غم، ترس و یا عصبانیت و یا حتی احساس جدایی یا بیگانگی از افراد دیگر را کنند. افراد مبتلا به PTSD ممکن است از موقعیت های مختلف و یا حتی افرادی که رویداد های بد و آسیب زا را به آنها یادآوری می کنند اجتناب کنند و ممکن است واکنش های منفی شدیدی نسبت به چیز های عادی و معمولی مانند صدای بلند یا لمس های تصادفی داشته باشند.

درمان اختلالات خواب

علائم و تشخیص استرس پس از سانحه

علائم PTSD به چهار دسته زیر تقسیم می شوند علائم خاص می تواند از نظر شدت متفاوت باشد.

• تجربیات بد
• اجتناب
• تغییرات در شناخت و خلق و خو
• دگرگونی در برانگیختگی و واکنش

تجربیات بد

افکار مزاحم مانند خاطرات تکراری و غیرارادی، رویاهای ناراحت کننده یا بازتابی از رویداد های آسیب زا گذشته و رویداد های آسیب زا ممکن است به قدری واضح باشند که افراد احساس کنند دوباره در حال تجره آن ها هستند یا آن را جلوی چشمان خود می بینند.

اجتناب

اجتناب از یادآوری رویداد های آسیب زا ممکن است شامل اجتناب از افراد مختلف، اجتناب از مکان‌ها، فعالیت‌ها، اشیاء و موقعیت‌ هایی باشد. همین امر ممکن است باعث ایجاد خاطرات ناراحت‌کننده در فرد شوند. افراد ممکن است سعی کنند از یادآوری یا فکر کردن در مورد رویداد های آسیب زا اجتناب کنند.

تغییرات در شناخت و خلق و خو

ناتوانی در به خاطر سپردن جنبه های اصلی رویداد آسیب زا، باعث ایجاد افکار و احساسات منفی که منجر به باورهای غلط در مورد خود یا دیگران می شود. (مثلاً من بد هستم و یا به هیچ کس نمی توان اعتماد کرد).

افکار غلط و اشتباه در مورد علت یا پیامدهای رویداد که منجر به سرزنش نادرست خود یا دیگران می شود. برای مثال ترس مداوم، وحشت، خشم، گناه یا شرم، علاقه بسیار کمتر به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردید، احساس جدایی یا بیگانگی از دیگران و یا عدم توانایی در تجربه احساسات مثبت (خلاء شادی یا رضایت).

تغییرات در برانگیختگی و واکنش

برانگیختگی و علائم واکنشی ممکن است شامل تحریک پذیری و طغیان خشم در فرد باشد. رفتار بی پروا یا به شیوه ای خود ویرانگر، مراقب بودن بیش از حد به محیط اطراف به روشی مشکوک، به راحتی مبهوت شدن و یا داشتن مشکل در تمرکز یا خواب.

بسیاری از افرادی که در معرض یک رویداد آسیب زا قرار می گیرند، علائمی مشابه آنچه در بالا توضیح داده شد، در روزهای پس از آن رویداد را تجربه می کنند. با این حال، برای اینکه یک فرد مبتلا به PTSD تشخیص داده شود، علائم بیمار مبتلا به استرس پس از سانحه باید بیش از یک ماه طول بکشد. همینطور می بایست باعث ایجاد ناراحتی یا مشکلات قابل توجهی در عملکرد روزانه فرد شود. بسیاری از افراد سه ماه پس از سانحه دچار علائم بیماری می شوند، اما علائم ممکن است که دیرتر ظاهر شوند. در برخی از موارد هم حتی ممکن است اغلب برای ماه ها و گاهی سال ها باقی بمانند.

نگاهی به اختلال پرخوری عصبی

درمان PTSD

توجه به این نکته ضروری است که همه کسانی که یک تروما یا سانحه را تجربه می کنند به استرس پس از سانحه مبتلا نمی شوند. همینطور هر کسی که به PTSD دچار می شود نیاز به درمان های روانپزشکی ندارد. برای برخی افراد، علائم استرس پس از سانحه به مرور زمان فروکش کرده یا ناپدید می شوند. دیگران با کمک خانواده، دوستان و آشنایان خود بهتر می شوند. اما بسیاری از افراد مبتلا به PTSD برای بهبودی از ناراحتی روانی که می تواند شدید و ناتوان کننده باشد به درمان حرفه ای نیاز دارند. مهم است که به یاد داشته باشید که تروما ممکن است منجر به ناراحتی شدید شود. این امر تقصیر فرد نیست و استرس پس از سانحه قابل درمان است هر چه فرد زودتر تحت درمان قرار گیرد، شانس بهبودی بیشتر است.

روانپزشکان و سایر متخصصان از روش های مؤثر (تحقیق شده) برای کمک به بهبودی افراد مبتلا به استرس پس از سانحه استفاده می کنند. این روش ها شامل موارد زیر می شود:

• گفتار درمانی (روان درمانی)
• دارو درمانی
• سایر درمان های PTSD

دارو می تواند به کنترل علائم PTSD کمک کند. علاوه بر این، تسکین علائمی که دارو ارائه می کند به بسیاری از افراد اجازه می دهد تا به طور موثرتری در روان درمانی شرکت کنند. برخی از داروهای ضد افسردگی مانند SSRI و SNRI  (مهارکننده ‌های انتخابی بازجذب سروتونین و مهارکننده‌های بازجذب نوراپی نفرین)، معمولاً برای درمان علائم اصلی PTSD استفاده می‌شوند. این دارو ها به تنهایی یا همراه با روان درمانی یا سایر درمان ها استفاده می شوند. سایر داروها ممکن است برای کاهش اضطراب و بی قراری بدنی یا درمان کابوس ها و مشکلات خواب که بسیاری از افراد مبتلا به PTSD را ناراحت می کنند، استفاده شوند.

درمان های دیگر از جمله درمان های مکمل و جایگزین نیز به طور فزاینده ای برای کمک به افراد مبتلا به PTSD استفاده می شود. این روش ها درمان PTSD را خارج از کلینیک ارائه می کنند. ممکن است به صحبت و افشای کمتری نسبت به روان درمانی نیاز داشته باشند. به عنوان مثال می توان به طب سوزنی و درمان با کمک حیوانات اشاره کرد.